Մի քանի ավտոբուս փոխելուց հետո
վերջապես հասա քաղաքի կենտրոն: Մի քիչ քայլելուց հետո տեսա «Մետրոպոլ»
ռեստորանը: «Մետրոպոլը» միջազգային կարգի ռեստորան էր, այսինքն կարգ ու կանոնի և որակի
առումով ավելի բարձր, քան նույնիսկ շքեղ սովորական ռեստորանները Մոսկվայի
կենտրոնում: Այդպիսի ռեստորանները չնայած նախատեսված էին գլխավորապես
արտասահմանցիների համար, բայց երբեմն տեղացիներին էլ էին թույլատրում այնտեղ ճաշել,
հատկապես, երբ թափուր սեղաններնը շատ էին:
Ես ներս մտա և մատուցողուհուն խնդրեցի
ինձ առաջնորդել մի որևէ սեղանի մոտ: Մատուցողուհին նրբագեղ արտաքինով, գեղեցիկ, ոսկեգույն,
շրջանակավոր ակնոցով, խստաբարո, բայց միևնույն ժամանակ չափազանց քաղաքավարի,
միջահասակ մի կին էր: Նա ինձ և բարետես արտաքինով մի չուկչի տղամարդու առաջնորդեց
սրահի մեջտեղում գտնվող սեղաններից մեկի մոտ: Մատուցողուհին, ճաշացուցակները մեզ
հանձնելով, հեռացավ: Մենք մի քանի րոպե ժամանակ ունեինք ճաշատեսակներ, խմիչք և
այլն ընտրելու համար:
Ես շատ արագ ընտրություն կատարեցի և
սկսեցի շուրջ բոլորս դիտել: Ռեստորանը բավական լավ կահավորված էր. աթոռները և
սեղանները շատ հարմարավետ և շքեղ տեսք ունեին, իսկ բյուրեղյա ջահերն առատորեն
լուսավորում էին սեղանները, որոնք ծածկված էին ձյունասպիտակ, քաթանե սփռոցներով: Ամենուրեք մաքուր էր ու պսպղուն,
հատկապես սեղանները:
Քանի որ դեռ ժամանակ կար, ես սկսեցի
ուսումնասիրել նաև չուկչուն: Նա երիտասարդ էր, մոտ 30-35 տարեկան, հագել էր
թանկարժեք, մուգ կապույտ գույնի կոստյում, որի տակից երևում էր վառ կարմիր
վերնաշապիկը և դեղնա-կապտավուն նախշերով փողկապը: Վառ կարմիր գույնի, խնամքով ծալած
թաշկինակի եռանկյունաձ ծայրը երևում էր նրա բաճկոնի վրայի կրծքագրպանից,
համընկնելով վերնաշապիկի գույնի հետ: Ի տարբերություն նրա, ես շատ հասարակ էի
հագնված՝ երկնագույն ջինսե տաբատ և կանաչավուն մի վերնաշապիկ:
Վերջապես մատուցողուհին եկավ և
վերցրեց մեր պատվերները: Ես ասացի, թե ինչ եմ ուզում պատվիրել, իսկ չուկչին լուռ
մատով ցույց տվեց իր պատվերները ճաշացուցակում: Ըստ երևույթին, իմ սեղանակիցը
քչախոս էր: Այդ պատճառով ես չփորձեցի նրա
հետ խոսքի բռնվել:
Մի փոքր անց մատուցողուհին բերեց մեր պատվիրած
ճաշերը և ընգծված քաղաքվարությամբ ու նրբագեղությամբ շարեց սեղանին: Ես սկսեցի
զգուշությամբ ուտել, քանի որ ցանկացած անզգույշ շարժումի դեպքում սփռոցը կարող էր
կեղտոտվել: Նկատեցի, որ ռեստորանի մյուս այցելուներն էլ էին ինձ նման զգուշանում,
բացի չուկչուց…
Նա որպես առաջին ճաշատեսակ հավով ապուր էր պատվիրել:
Ապուրի մեջ «այսբերգի»
նման հավի մի թև էր ցցված: Չուկչին գդալով կերավ ապուրի ջրիկ մասը, իսկ ձեռքերով
սկսեց ուտել հավի թևը: Նա ջանասիրաբար կրծում էր ամեն մի ոսկորը, լիզում, մաքրազարդում
էր այն ու խնամքով շարում իր ափսեի ձախ կողմում՝ հենց սփռոցի վրա… Որպես երկրորդ
ճաշատեսակ մատուցողուհին նրա համար բերեց տապակած հավ: Երևում է չուկչին վաղուց
հավ չէր կերել կամ էլ իր երկրամասում՝ հյուսիսում, որտեղ ապրում էր, ավելի
տարածված էր իշայծամի և տավարի միսը…
Իմիջիայլոց, տապակած հավը շատ համով էին
պատրաստում խորհրդային մի շարք ռեստորաններում՝ հայկական կամ վրացական ձևով. հավը
բացում էին մեջտեղից և ապխտում աղով, աղացած կծու կարմիր բիբարով, աղացած սև
բիբարով, սոխով, սխտորով, ցիտրոնով և ռեհանով, այնուհետր մի քանի ժամ թողնելուց
հետո այն տեղավորում հսկայական, մոտ մեկ մետր տրամագծով թավայի
մեջ, վրան ծանրություն դնում ու ձեթով տապակում: Այսպիսի թավայի մեջ
միաժամանակ տեղավորվում էր երեսունից երեսունհինգ հավ…
Չուկչին շարունակում էր ախորժակով
ուտել տապակած հավը՝ խնամքով լպստելով և կանոնավոր կերպով հավի ոսկորները շարելով
իր ափսեի կողքին… Ես սարսափած նայում էի ձյունասպիտակ, քաթանե սփռոցի վրա հետզհետե
ավելացող ոսկորներին և նրանցից առաջացած խայտաբղետ բծերին… Մտքումս ասում էի. «Տե՜ր Աստված, տեսնես ի՞նչ կանի մատուցողուհին, եթե
տեսնի դա հաշիվը փակելիս…Հանկարծ չսպանի՞ էս խեղճին»…
Քանի մոտենում էր մատուցողուհու վերադառնալու
պահը, այնքան ես նյարդայնանում էի: Ինչ վերաբերվում էր չուկչուն, ապա նա շատ
հանգիստ էր ու կշտացած: Չուկչին շատ գոհ էր ու բավարարված և, ինձ նման, սպասում էր
մատուցողուհուն՝ հաշիվը փակելու համար:
Հանկարծ ես գլխի ընկա. «Աաստվա՜ծ իմ, նա հանգիստ է, որովհետև կարծում է, որ
շատ քաղաքկիրթ ձևով է վարվել, իսկ ապացույցն ի ցույց դրված հավի ոսկորների
կանոնավոր շարվածքն է ձյունասպիտակ քաթանե սփռոցի վրա»…
Փաստորեն, մատուցողուհին, եթե
նույնիսկ զայրանա կամ հանդիմանի նրան, ապա չի կարողանա ապացուցել, որ նրա արարքն
առնվազն փնթիություն է…
Վերջապես մատուցողուհին եկավ և ի
զարմանս ինձ, կարծես չնկատեց հավի
ոսկորները, որոնք կողք-կողքի, կանոնավոր կերպով շարված էի չուկչու ափսեի կողքին,
հենց սփռոցի վրա՝ մոտ քսանհինգից երեսուն սանտիմետր երկարությամբ: Ես ապշած էի, միաժամանակ
ուրախ, որ տհաճ կամ նույնիսկ սկանդալային միջադեպ տեղի չունեցավ: Թեթևացած շունչ
քաշեցի…
Չուկչին հեռացավ, նույնիսկ
ցտեսություն չասաց ո՛չ ինձ, ո՛չ էլ մատուցողուհուն:
Մատուցողուհին ինձնից գումարը գանձելուց
հետո սկսեց անտրտունջ հավաքել սեղանի սփռոցի վրայի ոսկորները:
«Տե՜ր
Աստված, փաստորեն մեր բարետես մատուցողուհին նկատել էր «քաղաքակիրթ
չուկչու» կողմից խնամքով շարված հավի
ոսկորների կույտն օսլայած, ձյունասպիտակ սփռոցի վրա… Ակնհայտորեն դա նրա առաջին
չուկչի այցելուն չէր»…
Կալիֆորնիա,
Գլենդեյլ
10
հոկտեմբերի, 2014թ.
No comments:
Post a Comment